Nikita Sergeyevich Khrushchyov (tiếng Nga: Ники́та Серге́евич Хрущёв, IPA: [nʲɪˈki.tə sʲɪrˈɡʲe.jɪ.vʲɪ̈tʃʲ xrʊˈʃʲːof]  ( nghe); 15 tháng 4 năm 1894–11 tháng 9 năm 1971) là nhà lãnh đạo của Liên bang Xô viết trong cuộc Chiến tranh Lạnh, đồng thời là Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Liên Xô từ năm 1953 đến 1964, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô (tức thủ tướng) từ năm 1958 tới 1964. Khrushchev còn là người ủng hộ chủ nghĩa bài Stalin, cũng như việc triển khai Chương trình không gian Liên Xô trong thời gian đầu. Thời kì này chứng kiến nhiều cải tổ tương đối tự do trong các lĩnh vực của chính sách đối nội. Tuy nhiên, những đảng viên khác đã phế truất Khrushchev trong năm 1964. Thay vào đó, chức vụ Bí thư thứ nhất được trao cho Leonid Brezhnev, còn Alexei Kosygin lên làm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.Khrushchev sinh vào năm 1894 trong một ngôi làng ở Kalinovka, gần với biên giới ngày nay giữa Nga và Ukraina. Ông từng là một thợ cơ khí, sau là chính ủy trong thời gian cuộc nội chiến Nga bùng nổ. Với sự giúp đỡ của Lazar Kaganovich, ông đã thăng tiến lên trong hệ thống cấp bậc của chính quyền Liên Xô. Ông đã ủng hộ những cuộc thanh trừng của Stalin, và đã tán thành hàng nghìn vụ bắt giữ. Năm 1938, Stalin đã phái ông tới quản lý Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina, và ông đã tiếp tục những cuộc thanh trừng ở đó. Trong suốt thời kỳ được biết tới được gọi trong Liên Xô là Chiến tranh ái quốc vĩ đại (Mặt trận phía Đông trong Thế chiến II), Khrushchev trở lại làm chính ủy, phục vụ như là người trung gian giữa Stalin và những viên tướng của ông. Khrushchev đã có mặt tại cuộc phòng thủ đẫm máu ở Stalingrad, một sự kiện ông đã lấy làm tự hào trong suốt cuộc đời của ông. Sau cuộc chiến, ông đã trở lại Ukraina trước khi được triệu hồi tới Moscow để trở thành một trong những cố vấn thân cận của Stalin.Vào ngày 5 tháng 3 năm 1953, cái chết của Stalin đã gây ra một sự xung đột quyền lực mà Khrushchev đã chiến thắng nhờ vào việc củng cố quyền lực của ông như là Tổng bí thư thứ nhất. Ngày 25 tháng Hai 1956, tại Đại hội Đảng lần thứ 20, ông đã phát biểu bai báo cáo "Bàn về sùng bái cá nhân và những hậu quả của nó" (hay "Diễn văn bí mật") thứ đã tố cáo sự thanh trừng của Stalin và đã khởi đầu một thời kỳ ít đàn áp hơn trong Liên Xô. Những chính sách trong nước của ông, nhằm cải thiện cuộc sống của người dân bình thường, thường kém hiệu quả, đặc biệt trong nông nghiệp. Hi vọng cuối cùng dựa vào những tên lửa cho việc phòng thủ quốc gia, Khrushchev đã ra lệnh cắt giảm phần lớn lực lượng chính qui. Mặc dù cắt giảm, thời gian Khrushchev tại vị đã chứng kiến những năm căng thẳng nhất của Chiến tranh lạnh, đi đến kết quả là Khủng hoảng tên lửa Cuba.Sự ưa thích của dân chúng với Khrushchev đã bị xói mòn bởi những sai lầm trong chính sách của ông. Điều đó làm cho những đối thủ chính trị của ông tự tin hơn, những người đã nổi dậy một cách êm ả trong việc hạ bệ ông vào tháng Mười 1964. Tuy nhiên ông không bị chết như những cái chết khác trong các cuộc xung đột quyền lực trong Liên Xô trước đây, và được trả lương hưu với một căn hộ ở Moscow và một biệt thự ở nông thôn. Hồi ký của ông đã được chuyển lậu tới phương Tây và được xuất bản một phần năm 1970, Khrushchev chết năm 1971 sau một cơn đau tim.